سامانه بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی MRD

عنوان کامل پروژه

سامانه بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی

نام اختصاری

MRD(Mineral Reserves

Database)

نام کارفرما

پایگاه ملی علوم داده‌های زمین

کشور

سال تولید 1401

زمینه محصول

GIS,Database

توصیف محصول

ذخایر معدنی به منابع زیر زمینی یا سطحی از مواد معدنی گفته می‌شود که در اشکال مختلف خصوصاً به‌صورت معادن وجود دارند. این ذخایر معدنی سه مرحله مختلف از مجوز را طی می‌نمایند. در ابتدا پروانه اکتشاف برای آن صادر می‌گردد که فرایند مکان‌یابی، کاوش و آنالیزهای مختلفی در این مرحله انجام می‌شود. پس از قطعیت در کشف یک ذخیره معدنی، گواهی کشف برای آن صادر شده و به‌صورت رسمی به‌عنوان یک ذخیره معدنی شناسائی می‌شود. پس از بررسی‌های اولیه، پروانه بهره‌برداری از ذخیره معدنی صادر و استحصال ماده معدنی از آن آغاز می‌گردد. ذخایر معدنی از نظر نوع آلیاژ به دو نوع فلزی و غیرفلزی تقسیم می‌شوند. همچنین ذخایر معدنی به شش گروه اصلی تقسیم می‌شوند که هر گروه شامل چندین زیرگروه است.

کاربردهای سامانه

  • ثبت ذخایر معدنی به تفکیک نوع مجوز (پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری)
  • گروه‌بندی ذخایر معدنی در گروه‌های شش‌گانه (گروه 1 … گروه 6)
  • دسته‌بندی ذخایر معدنی به تفکیک نوع آلیاژ (فلزی و غیرفلزی)
  • دسته‌بندی ذخایر معدنی بر اساس تقسیمات کشوری باتوجه‌به مختصات وارد شده
  • جانمائی ذخایر معدنی بر روی نقشه بر اساس مختصات وارد شده

ویژگی‌های سامانه  

  • امکان جستجوی ذخایر معدنی بر اساس نقشه و ترسیم چندضلعی روی نقشه
  • امکان جستجوی ذخایر معدنی بر اساس کلیه اطلاعات توصیفی ذخیره معدنی
  • دارابودن مبدل دستگاه مختصات Decimal Degree، D.M.S، U.T.M
  • قابلیت تعین مشخصات اقلیمی ذخیره معدنی
  • قابلیت تعین مشخصات زمین‌شناسی و کانی‌شناسی ذخیره معدنی
  • قابلیت تعین محدوده مجوز قانونی ذخیره معدنی

تاریخچه سامانه بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی در جهان

سامانه‌های بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی ابزارهای مهمی برای مدیریت، تحلیل، و تصمیم‌گیری در صنعت معدن هستند. این سامانه‌ها با ثبت و دسته‌بندی اطلاعاتی از قبیل مکان جغرافیایی، نوع ماده معدنی، حجم ذخایر و داده‌های زمین‌شناسی، به سازمان‌ها و شرکت‌های معدنی کمک می‌کنند تا منابع را بهینه‌تر شناسایی و بهره‌برداری کنند.

تاریخچه این سامانه‌ها نشان می‌دهد که چگونه پیشرفت‌های فناوری تأثیر مهمی در بهبود مدیریت اطلاعات معدنی داشته است. در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، سازمان‌های پیشرو شروع به جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت سیستماتیک کردند تا تصمیم‌گیری‌های بهتری در خصوص اکتشاف و بهره‌برداری داشته باشند. در آن زمان، سیستم‌ها بیشتر به‌صورت محلی و محدود بودند و استفاده از آنها نیازمند تجهیزات گران‌قیمت و تخصصی بود.

با ورود رایانه‌های شخصی در دهه ۱۹۸۰، اطلاعات معدنی به شکل دیجیتال ذخیره شد و دسترسی به آن برای سازمان‌های بیشتری امکان‌پذیر شد. این پیشرفت‌ها امکان تحلیل داده‌های معدنی در سطوح گسترده‌تر و اقتصادی‌تر را فراهم کرد.

از دهه ۱۹۹۰ به بعد، با گسترش اینترنت و فناوری‌های شبکه‌ای، سامانه‌های اطلاعاتی به‌صورت آنلاین راه‌اندازی شدند. به‌این‌ترتیب، داده‌های مربوط به ذخایر معدنی نه‌تنها در سطح سازمانی، بلکه به‌صورت بین‌المللی در دسترس قرار گرفت. این روند به تسهیل همکاری بین‌المللی، دسترسی سریع به اطلاعات به‌روز، و تسریع در تصمیم‌گیری‌های راهبردی کمک کرده است.

امروزه سامانه‌های بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی به دلیل استفاده از فناوری‌های جدید مانند سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)، هوش مصنوعی و داده‌های بزرگ، بسیار کاربردی‌تر و پیشرفته‌تر شده‌اند. این سیستم‌ها امکان تحلیل مکانی دقیق‌تر، مدل‌سازی سه‌بعدی ذخایر، و پیش‌بینی‌های پیچیده‌تر از روندهای معدنی را فراهم می‌کنند. این پیشرفت‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با شناسایی منابع بهینه و ارزیابی دقیق هزینه و سود، بهره‌وری و بازدهی بالاتری داشته باشند.

تاریخچه سامانه بانک اطلاعاتی ذخیره معدنی در ایران

سامانه‌های بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی در ایران با هدف گردآوری، مدیریت، و تحلیل داده‌های معدنی کشور توسعه یافتند و نقش مهمی در بهینه‌سازی و شفاف‌سازی منابع معدنی ایفا می‌کنند. تاریخچه این سامانه‌ها به چندین دهه قبل و به ابتدای فعالیت‌های سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران بازمی‌گردد.

در دهه ۱۳۴۰، با راه‌اندازی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران، اطلاعات معدنی برای اولین‌بار به‌صورت رسمی جمع‌آوری و ثبت شد. این داده‌ها شامل اطلاعات پایه مانند موقعیت مکانی معادن، نوع ماده معدنی و حجم ذخایر بود و به‌صورت کاغذی و دستی ثبت می‌شدند.

دهه ۱۳۷۰ نقطه عطفی در تاریخ مدیریت اطلاعات معدنی ایران بود. در این دوره، با ورود رایانه‌ها و فناوری‌های ابتدایی دیجیتال، اطلاعات معدنی به‌صورت الکترونیکی و قابل‌دسترس ذخیره شدند. این تغییر کمک کرد تا داده‌ها به شکل منظم‌تر و دقیق‌تر مدیریت شوند و پایه‌های اولیه برای یک سامانه اطلاعاتی دیجیتال شکل گیرد.

با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه ۱۳۸۰، ایران توانست گام‌های بزرگی در جهت ایجاد سامانه‌های جامع اطلاعاتی بردارد. در این دوره، سامانه کاداستر معادن باهدف شفاف‌سازی اطلاعات معادن، ثبت دقیق مالکیت‌ها، و بهبود دسترسی عمومی به داده‌های معدنی ایجاد شد. این سامانه به کاربران امکان می‌دهد اطلاعاتی مانند موقعیت مکانی معادن، نوع و میزان ذخایر، و وضعیت حقوقی هر معدن را به‌صورت آنلاین مشاهده کنند. سامانه کاداستر به بهبود شفافیت، جلوگیری از تداخلات مالکیتی، و جذب سرمایه‌گذاری در بخش معدن کمک شایانی کرد و توانست مشکلات قانونی و اداری را کاهش دهد.

در دهه ۱۳۹۰، سامانه‌های بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی ایران به فناوری‌های جدیدتری از جمله سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل‌سازی سه‌بعدی تجهیز شدند. استفاده از GIS و نقشه‌برداری سه‌بعدی باعث شد داده‌های مکانی و زمین‌شناسی معادن دقیق‌تر و قابل تجزیه و تحلیل‌تر شوند. متخصصان و مهندسان معدنی می‌توانستند با استفاده از این ابزارها، بررسی و ارزیابی دقیق‌تری از موقعیت ذخایر و شرایط زمین‌شناسی انجام دهند و هزینه‌های اکتشاف را کاهش دهند.

امروزه سامانه‌های بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی ایران نقش مهمی در بهینه‌سازی تصمیم‌گیری‌ها در حوزه معدن ایفا می‌کنند. از طریق این سامانه‌ها، اطلاعات مرتبط با ذخایر معدنی به‌صورت آنلاین و به‌روز در دسترس فعالان حوزه معدن قرار می‌گیرد و به بهبود برنامه‌ریزی و مدیریت منابع کمک می‌کند. اطلاعات این سامانه‌ها برای مدیریت پروژه‌های اکتشافی، ارزیابی اقتصادی پروژه‌های معدنی، و جذب سرمایه‌گذاری در بخش معدن ضروری است.

هدف از تولید محصول

پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور، از تولید سامانه بانک اطلاعاتی ذخایر معدنی اهداف زیر را دنبال می‌کند:

  • جمع‌آوری داده‌های ذخایر معدنی شامل اطلاعات توصیفی ذخیره معدنی، فایل، مختصات، مشخصات اقلیمی، مشخصات زمین‌شناسی و کانی‌شناسی و… همچنین غنی‌سازی آنها برای استفاده‌های آتی
  • دسترسی به اطلاعات ذخایر معدنی با سرعت و جزئیات بالا نسبت به نگهداری کاغذی و فایلی اطلاعات ذخیره معدنی
  • قابلیت به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات ذخایر معدنی با مصرف‌کنندگان نهائی و سایر سیستم‌های مصرف‌کننده داده
  • نمایش ذخایر معدنی و توزیع آنها روی نقشه جهت بررسی به‌صورت نقشه محور
  • قابلیت دسته‌بندی‌های مختلف و متنوع برای هر ذخیره معدنی

ماژول جستجو بر اساس نقشه یک ابزار کاربردی و تعاملی است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا با استفاده از امکانات بصری و گرافیکی قرار داده شده، محدوده جغرافیایی مورد نظر خود را انتخاب نمایند، این ابزار گرافیکی شامل ترسیم محدوده به شکل دایره، مربع و چندضلعی می‌باشد که با استفاده از این اشکال هندسی محدوده جغرافیایی مورد نظر روی نقشه ترسیم و مشخص می‌گردد، این ماژول با ادغام لایه‌های مختلف داده‌های مکانی و استفاده از ویژگی‌های گرافیکی جذاب، تجربه کاربری راحت و هوشمندی را برای کاربران فراهم می‌کند.

با استفاده از ماژول جستجو بر اساس نقشه، محدوده جغرافیایی روی نقشه مشخص می‌گردد و براساس محدوده مشخص شده، می توانیم ذخایر معدنی فیزیکی موجود در آن محدوده را مشاهده کنیم. از مزایای این روش مشخص کردن نقاط خاص بدون نیاز به جستجو بر اساس سایر روش‌ها مانند جستجو بر اساس اطلاعات توصیفی است.

این ماژول لایه‌های تقسیمات کشوری را بر روی نقشه نمایش می‌دهد. از این طریق می‌توان مرزبندی بین استان‌ها را از یکدیگر تمیز داد.

با استفاده از این ماژول می‌توانیم با نمایش تقسیمات کشوری بر روی نقشه اولاً برای جستجوی ذخایر معدنی در محدوده استان‌ها از آن استفاده کنیم، ثانیاً می‌توانیم ببینیم هر ذخیره معدنی در چه استانی واقع شده است.

این ماژول بخش تعریف و ورود اطلاعات ذخایر معدنی را بر عهده دارد. اطلاعات یک ذخیره معدنی شامل اطلاعات توصیفی – هویتی ذخیره معدنی، اطلاعات مختصات، اطلاعات اقلیمی، اطلاعات زمین‌شناسی و کانی‌شناسی و سایر اطلاعات باارزش یک ذخیره معدنی است.

از طریق این ماژول می‌توانیم ذخایر معدنی را به سامانه معرفی کنیم. مختصات محل ذخیره معدنی را مشخص کنیم. اطلاعات اقلیمی ذخیره معدنی را ثبت کنیم. شرایط زمین‌شناسی و کانی‌شناسی مشخص نموده و تعین کنیم که ذخیره معدنی در کدام محدوده قانونی قرار دارد.

حداقل سه نوع دستگاه مختصات به نام‌های دستگاه مختصات درجه اعشاری Decimal Degree، دستگاه مختصات درجه، دقیقه، ثانیه D.M.S، دستگاه مختصات جهانی مرکاتور معکوس یا U.T.M داریم که هر یک به طریقی مختص به خود اطلاعات یک نقطه را از ما دریافت می‌نمایند و مختصات هر ذخیره معدنی ممکن است بر اساس هر یک از این سه دستگاه ثبت شده باشد.

با کمک از این ماژول می‌توانیم هر مختصاتی را در هر یک از این سه دستگاه مختصاتی وارد نموده و آن را به دستگاهی دیگر تبدیل نمائیم. با استفاده از ماژول مبدل دستگاه مختصاتی محدودیت ثبت مختصات یک ذخیره معدنی را از بین برده و می‌توانیم بدون محدودیت نسبت به ثبت مختصات مکانی ذخیره معدنی اقدام کنیم.

مزیت‌های رقابتی محصول (نسبت به سایرین)

  • قابلیت جستجو بر اساس نقشه از طریق ترسیم چندضلعی دلخواه
  • نمایش ذخایر معدنی بر روی نقشه به‌صورت نماد گرافیکی
  • دسته‌بندی ذخایر معدنی بر اساس نوع مجوز پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری
  • دسته‌بندی ذخایر معدنی بر اساس نوع آلیاژ فلزی و غیرفلزی
  • دسته‌بندی ذخایر معدنی به تفکیک شش گروه اصلی و زیرگروه‌های آنها